Obecnie Polska stoi w obliczu wyjątkowej szansy wymagającej konsekwentnego i nieszablonowego inwestowania w kapitał ludzki i tworzenia kapitału intelektualnego, który powinien być „ropą naftową” i półprzewodnikami” naszej gospodarki.
Technologia wodorowa zatacza ogromne koło, wpisując się w naturalny obieg wody w przyrodzie. Rozwijający się sektor będzie wymagał dostosowania istniejących kwalifikacji rynkowych do wymagań kształtujących się łańcuchów dostaw i wykorzystania wodoru.
Czy śladem rewolucji przemysłowej, w edukacji także dojdzie do podobnej rewolucji? Jaki wpływ mają rozwijające się technologie na edukację?
O tym, że żyjemy w czasach czwartej rewolucji przemysłowej (przemysł 4.0) napisano już wiele; że pandemia COVID-19 przyspieszyła zmiany, które i tak by się wydarzyły – też mówi się coraz więcej. Ledwo oswoiliśmy się z wszechobecną automatyzacją, równoległym funkcjonowaniem w dwóch światach – wirtualnym i rzeczywistym, a już ogłasza się piątą rewolucję przemysłową i powstają założenia przemysłu 5.0. Jak się w tym odnaleźć i co ma do tego ZSK?
Jednym z obszarów działań realizowanych w ramach projektu "Prowadzenie i rozwój Zintegrowanego Rejestru Kwalifikacji (etap 2)" jest tzw. sztuczna inteligencja (AI). Prace w tym zakresie są prowadzone zgodnie z realizacją celów Zadania 5, którego zespół tworzy nowe i rozwija istniejące narzędzia za pomocą technik AI, wspartych analizą lingwistyczną i statystyczną. Artykuł ten nakreśla przewidziane kierunki działania w projekcie odnoszące się do nowych narzędzi w ZRK.
Aplikacja, za pomocą której zaprezentujesz wszystkie swoje kompetencje i dowody na ich osiągnięcie.
Co zrobić, by w toku edukacji trwającej przez całe życie każdy z nas mógł potwierdzać kompetencje zdobyte w krótszych cyklach uczenia się, również w ramach samokształcenia? Odpowiedzią na to pytanie są mikropoświadczenia.
Nieustannie poszukujemy coraz lepszych rozwiązań w edukacji. Globalny program P-TECH jest pionierską inicjatywą IBM, mającą na celu przygotowanie młodych ludzi do wejścia na rynek pracy XXI wieku. Instytut Badań Edukacyjnych jest partnerem merytorycznym programu – wspiera w opisach kwalifikacji rynkowych oraz organizuje spotkania dotyczące wiedzy na temat Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji i rozwoju idei uczenia się przez całe życie.
Jakie wyzwania dla edukacji niosą za sobą robotyzacja i automatyzacja, o tym między innymi rozmawialiśmy w gronie ekspertów, badaczy rynku i przedsiębiorców podczas konferencji „Wyzwania robotyzacji” zorganizowanej 8 czerwca w Gdańsku.
O uczeniu się przez całe życie i łączeniu różnych zainteresowań rozmawiamy z dr. Bartłomiejem Iwańczakiem.
Już po raz drugi Instytut Badań Edukacyjnych otrzymał prestiżowe wyróżnienie – Polską Nagrodę Inteligentnego Rozwoju. Tym razem kapituła przyznała nagrodę w kategorii „Marka Przyszłości” za opracowanie innowacyjnego Systemu Odznaka+.
Ustawa o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji weszła w życie w styczniu 2016 r. Minione sześć lat to wytężona praca Instytutu Badań Edukacyjnych nad urzeczywistnieniem idei uczenia się przez całe życie w Polsce.
O Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji rozmawiamy z liderami projektów ZSK 4 i ZSK 5, Michałem Nowakowskim i Maciejem Tauberem.
Trudno sobie dzisiaj wyobrazić Zintegrowany System Kwalifikacji bez Zintegrowanego Rejestru Kwalifikacji - tego, jeśli nie najważniejszego, to z pewnością najbardziej widocznego element systemu.
Zadaliśmy instytucjom certyfikującym identyczne pytania: „Kim jesteście?”, „Jaka była wasza motywacja do tego, żeby zyskać uprawnienia do certyfikowania?”, „Jakie są według was korzyści płynące z ZSK?”. Oto zebrane odpowiedzi.
"Montowanie stolarki budowlanej" – pierwsza kwalifikacja rynkowa włączona do ZSK i zarazem pierwsza z raportem z zewnętrznego zapewnienia jakości.
Kwalifikacje rynkowe umożliwiają formalne potwierdzanie uzyskania efektów uczenia się. Wypracowany przez ekspertów branżowych, uzgodniony w toku konsultacji środowiskowych opis kwalifikacji jest fundamentem ich jakości i podstawą funkcjonowania w ZSK.
Kotły, chusty, formy, podpuszczka – dla laika brzmią tajemniczo, serowarzy wykorzystują je na co dzień. To kilka pozycji znacznie dłuższej listy sprzętów i surowców niezbędnych do wyprodukowania sera, a tym samym koniecznych do przeprowadzenia walidacji umiejętności serowarskich. Zapewnienie zasobów materialnych, w tej czy innej dziedzinie, choć ważne, stanowi tylko jeden z wielu elementów złożonego procesu, jakim jest walidacja. Działanie to wymaga dobrego przygotowania.
Jakie umiejętności są i będą cenione przez pracodawców? Prowadzone na bieżąco badania wskazują na umiejętności przekrojowe, związane z nowoczesnymi technologiami informacyjno-komunikacyjnymi, które są przydatne w pozyskiwaniu i wykorzystywaniu wiedzy. Cenione będą kompetencje poznawcze, elastyczne oraz umiejętność współpracy.
Dyrektor IBE dr hab. Robert T. Ptaszek przybliża najważniejsze obszary działań Instytutu i omawia wybrane projekty. Zapraszamy do zapoznania się z nagraniem.
Niesamowite jest to, co możemy osiągnąć kiedy nie zwracamy uwagi na to, komu przypisane zostaną zasługi.
Dorośli chcą się uczyć, ale nie chcą słuchać wykładów, siedząc w ławce. Wolą współdziałanie, zespołowe rozwiązywanie problemów oraz wymianę wiedzy i doświadczeń. – Jeśli pyta się ich o uczestnictwo w kształceniu i szkoleniu, to z powodu skojarzeń z edukacją podobną do formalnej zdecydowana większość wykazuje rezerwę – wyjaśnia Stanisław Drzażdżewski z Ministerstwa Edukacji i Nauki, tłumacząc, z czego wynikają problemy w badaniach uczenia się dorosłych w Polsce.
Co i dlaczego mogłoby sprawić, że dorośli chętniej by się rozwijali i uczyli przez całe życie?
Już starożytni podkreślali, że kształtowanie aktywnej postawy uczenia się przez całe życie warto rozpoczynać jak najwcześniej.
W Instytucie Badań Edukacyjnych przeprowadziliśmy wywiady w ramach badania „Ścieżki edukacyjne uczących się dorosłych w Polsce”. Historie naszych rozmówców pokazują, że zdobywanie umiejętności i korzyści z tym związane mają różne oblicza. Uczenie się pomaga nie tylko w pracy, ale może też wzmacniać pewność siebie oraz zwiększać poczucie satysfakcji z życia.
Lifelong learning to idea, która przenika w ostatnich latach przestrzeń naukową, społeczną i biznesową. Jednym z najważniejszych wyzwań cywilizacyjnych jest konieczność zdobywania nowych kompetencji i kwalifikacji po to, by móc odnaleźć się w świecie nieustannie zmieniającej się technologii, złożoności procesów ekonomicznych, społecznych i kulturowych. Czy w perspektywie coraz większego znaczenia gospodarek opartych na wiedzy uczenie się przez całe życie może stać się fundamentem skutecznej strategii biznesowej?
Atrakcyjna oferta szkoleniowa, dostępność usług, a może samo nastawienie do nauki? Co decyduje o tym, że niektórzy podnoszą swoje umiejętności, inni zaś tego nie robią? Jakie cechy charakteryzują aktywnych edukacyjnie dorosłych, a jak można opisać osoby bierne? Odpowiedzi na te pytania nie są łatwe, uczenie się w dorosłości jest bowiem zjawiskiem wielowymiarowym, podatnym zarówno na uwarunkowania mikro-, mezo-, jak i makrostrukturalne.
Idea uczenia się przez całe życie staje się w ostatnich latach coraz bardziej powszechna. Dzieje się tak zarówno ze względu na dynamiczne przekształcanie się rynku pracy, jak i potrzebę podnoszenia poziomu jakości życia w zmieniającym się świecie. Projekt „Szansa – nowe możliwości dla dorosłych” daje wyraz tym tendencjom, testując innowacyjne modele wsparcia edukacyjnego osób powyżej 25 roku życia.
Uczyć się przez całe życie warto nie tylko w kontekście zawodowym. To ważny aspekt w każdym obszarze życia człowieka: także osobistym, obywatelskim, społecznym, a nawet finansowym.
W obliczu zachodzących w szybkim tempie zmian społecznych i gospodarczych namysł nad zestawem umiejętności osób dorosłych nabiera coraz większego znaczenia. W tym kontekście kluczowe jest, by dorosły był świadomym uczestnikiem procesu uczenia się, co oznacza, że zna swoje potrzeby, możliwości i ograniczenia oraz adekwatnie do nich projektuje i realizuje proces uczenia się.
Chcesz zostać pilotem wycieczek, ale nie wiesz od czego zacząć? A może prowadzisz firmę turystyczną, która chciałaby wydawać certyfikaty? Jeśli tak, to dobrze trafiłeś.
Budownictwo zajmuje bardzo ważne miejsce w polskiej gospodarce i dlatego nieustannie potrzebuje wykwalifikowanych pracowników. Doskonale rozumie to Sektorowa Rada ds. Kompetencji w Budownictwie, której działalność można uznać za unikalne zjawisko w całej Unii Europejskiej. O budownictwie, kwalifikacjach i działalności rady rozmawiamy z Jakubem Kusem, wiceprzewodniczącym Sektorowej Rady ds. Kompetencji w Budownictwie.
Zintegrowany System Kwalifikacji to zbiór rozwiązań, których celem jest integracja polskiego systemu kształcenia. Z powodu różnorodności obszarów edukacji, narzędzia tworzące ZSK muszą być dostosowywane do potrzeb konkretnych grup beneficjentów. Szczególną rolę odgrywają tutaj interesariusze sektorowi – organizacje branżowe czy izby gospodarcze – dla których tworzone są narzędzia pozwalające na efektywne korzystanie z dorobku ZSK.
W trakcie wieloletniej debaty na temat roli Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji zwykło się mówić, że jest on mostem łączącym edukację i rynek pracy. Do elementów zapewniających jego stabilną konstrukcję zaliczamy między innymi sektorowe rady ds. kompetencji. Aby lepiej poznać ich znaczenie, warto zastanowić się, jaką pełnią rolę – przęseł, a może podpór?
Polskie rozwiązania w zakresie sektorowych ram kwalifikacji nie funkcjonują w próżni. Z jednej strony są częścią Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji. Z drugiej można wskazać szereg zbliżonych inicjatyw zagranicznych, w tym międzynarodowych.
Nawet najlepszej jakości kwalifikacje, odpowiadające na bieżące potrzeby gospodarki, nie spełnią swojej funkcji, jeżeli pracodawcy nie będą umieli rekrutować osób z odpowiednimi kompetencjami. Co więcej, przedsiębiorcy niejednokrotnie nie są świadomi tego, że w systemie edukacji nadawane są kwalifikacje (certyfikaty, dyplomy), których potrzebują i poszukują. To właśnie ta myśl stała u podstaw pomysłu wdrażania sektorowych ram kwalifikacji w firmach.
Zawód na całe życie? – raczej nie. Liczą się kompetencje i to, jakie konstrukcje z nich budujemy.
Szybkie dostosowanie kompetencji pracowników do potrzeb zmieniającego się rynku związane jest z wieloma czynnikami. Zjawisko to można dziś traktować nie jak wyścig w obszarze podnoszenia kwalifikacji i doskonalenia własnych pracowników, ale jak wręcz rewolucję kompetencyjną.
Postęp technologiczny w handlu skutkuje zapotrzebowaniem firm handlowych na pracowników dysponujących nowymi kwalifikacjami. W rozwiązywaniu dylematów związanych z zatrudnieniem pomocna jest Sektorowa Rama Kwalifikacji dla Handlu, w której zawarte są przejrzyste i porównywalne opisy stanowisk pod względem wymagań kompetencyjnych.
Wydawać by się mogło, że wakacje to czas odpoczynku i relaksu – jednak nie dla studentek Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, które zdecydowały się nabyć w tym czasie kompetencje barmańskie. Jednak zanim zaczęły shakować, stiringować, blendować, leyerować czy flamingować ulubione drinki turystów w cieniu palm czy w alpejskim kurorcie, albo przynajmniej na Krupówkach, musiały potwierdzić swoje kwalifikacje.
Wykorzystanie aplikacji do pracy w nowoczesnym gospodarstwie rolnym czy znajomość najnowszych rozwiązań ze świata elektroniki użytkowej – to nowe kwalifikacje rynkowe, które w ostatnim okresie pojawiły się w ZSK.
Pomocnik lakiernika, lakiernik samochodowy, a może przemysłowy – nowe kwalifikacje rynkowe.
Nowe kwalifikacje rynkowe w ochronie przeciwpożarowej to nie tylko nowa jakość na rynku edukacji, ale również szansa na uratowanie wielu ludzkich istnień.
Certyfikaty cenione przez pracodawców? Oczywiście! To certyfikaty ze znakiem Polskiej Ramy Kwalifikacji.
Uczenie się. Uczelnia. Nauczyciel. Szkoła. Wspomnienia lepsze lub gorsze. Za chwilę zaczynają się wakacje, więc wielu z nas wszystko, co związane z uczeniem się, uzna za odwieszone na kołek na 2 miesiące. To jednak nieprawda i to nie dlatego, że prawie nikt nie ma 2 miesięcy wakacji.
Chcąc namalować obraz, nie wystarczy mieć modela czy pejzaż, które zamierza się utrwalić na płótnie, potrzebne są jeszcze narzędzia (płótno, farby, pędzle) i umiejętności, czyli warsztat malarski. Można go doskonalić na kursach, szkoleniach, podglądając mistrzów, wysłuchując wskazówek nauczyciela czy inspirując się dziełami innych. Podobnie jest z opisywaniem kwalifikacji rynkowych.
Prosty sposób potwierdzania umiejętności, indywidualne ścieżki kariery i atrakcyjne cyfrowe dyplomy, które można przesłać jednym kliknięciem. Tak wyglądać będzie niedaleka przyszłość na rynku pracy. To również wspólne marzenie polskich pracowników, działów HR i managerów. A przyszłość zaczyna się teraz, bo nad nowoczesnym rozwiązaniem pracuje już Instytut Badań Edukacyjnych.
Praca na papierze ma swoje niewątpliwe uroki. W końcu jednak nadchodzi moment krytyczny i staje się ona zmorą. Zaczyna się gorączkowe poszukiwanie rozwiązań cyfrowych. Podobnie jest w fascynującym życiu kwalifikacji rynkowych. I dlatego IBE dostarczył gotowe narzędzie… cyfrowe właśnie.
Zintegrowany System Kwalifikacji dość szybko reaguje na trendy rynku pracy. To, w których aktualnie branżach ZSK jest najbardziej potrzebny, widać dobrze po tym, jakie kwalifikacje rynkowe zostały w ostatnim czasie włączone do systemu. Poniżej prezentujemy kilka z nich.
Losy zawodowe osób dorosłych są mniej przewidywalne i stabilne niż kiedyś. Dążenie do rozwoju, zdobywanie nowych kompetencji czy kwalifikacji z innych dziedzin niż te uzyskane w ramach formalnego wykształcenia to obecnie strategie, które stają się coraz bardziej oczekiwane na rynku pracy.
W siedzibie Centrum Naukowo Badawczym Ochrony Przeciwpożarowej w Józefowie wręczono pilotażowe certyfikaty potwierdzające zdobycie kwalifikacji "Montaż i konserwacja autonomicznych czujek: tlenku węgla, dymu, ciepła i gazu".
Liczba nowych zawodów rośnie ostatnio tak szybko, że tradycyjne systemy edukacji zostają daleko w tyle. To otwiera sporo możliwości dla firm, które podążą za trendem. Tak samo, jak zrobił to Robert Lewandowski, inwestując w branżę fotowoltaiczną.
Aby na stałe wejść do wirtualnego świata, wystarczy uczynić trzy kroki, w których bardzo pomoże Zintegrowany System Kwalifikacji. Potem można się tam zadomowić i przede wszystkim znaleźć dobrą pracę.
Jeśli zwalniają, to znaczy, że będą przyjmować. Ta reguła nadal obowiązuje, choć żeby z niej skorzystać, trzeba wiedzieć, jakie zawody będą wkrótce warte zachodu, a następnie sięgnąć po Zintegrowany System Kwalifikacji.
Osoby z niepełnosprawnościami mają często znikome możliwości znalezienia pracy. Jednak wszystko może się zmienić za sprawą pomysłów Stowarzyszenia „Siedlisko”, które potrafiło skorzystać z oferty Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji. I samo stworzyło miejsca pracy.
Gdy chce się wyhodować dla ludzi pracę, która przyniesie im: poczucie bezpieczeństwa, godziwe zarobki oraz wiele satysfakcji, pomocne mogą się okazać niestandardowe metody, które już działają w Polsce.
W jaki sposób zaprojektować proces walidacji? Jak zostać instytucją certyfikującą? Co należy zawrzeć w raporcie z ewaluacji wewnętrznej? Kto odpowiada za zapewnianie jakości w instytucji walidującej? Na te i wiele innych pytań odpowiada nowa publikacja Instytutu Badań Edukacyjnych.
Metoda Bilansu Kompetencji to świetne rozwiązanie dla niemal wszystkich. Od osób szukających pracy, po pracowników, którzy chcą sprawdzić, jakie właściwie mają umiejętności. W tym wypadku roli nie gra nawet wiek – mogą z niej skorzystać uczniowie, jak i emeryci. To w końcu narzędzie, z którego garściami mogą korzystać doradcy zawodowi.
Koronawirus spowolnił gospodarkę. Część firm wpadła w tarapaty, część osób straciła pracę. Jak w tym trudnym czasie odnaleźć się na rynku i znaleźć zatrudnienie? Podpowiadamy.
Zdobywanie dyplomów nie jest receptą na zawodowy sukces. Jednak gdy ma się zadatki na jego osiągnięcie, warto posiadać dokument to potwierdzający. W czym wydatnie pomaga Zintegrowany System Kwalifikacji.
Jeszcze niedawno idea edukacji trwającej całe życie owocowała miłym wypełnieniem czasu dla cierpiących na jego nadmiar emerytów. Dziś staje się codziennością dla każdego.
Zaangażowanie, profesjonalizm oraz umiejętne budowanie relacji partnerskich to główne cele Regionalnych Centrów Umiejętności. Liderzy ds. ZSK śledzą aktualne trendy w branżach i starają się zadbać o pracowników oraz biznes.
Prognoza zapotrzebowania na pracowników w zawodach szkolnictwa branżowego stanowi odpowiedź na potrzeby wynikające z modernizacji systemu kształcenia zawodowego w kierunku optymalnego dopasowania do wymagań zmieniającego się rynku pracy.
Instytucja certyfikująca, która waliduje i nadaje certyfikaty w Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji jest zobligowana do tego, by posiadać swoją stronę internetową. Ważne, aby spełniała ona kilka kluczowych warunków.
Sektory gospodarki różnią się nie tylko wytwarzanym produktem, lecz także podejściem do kompetencji i kwalifikacji zatrudnianych pracowników, w tym także językiem wykorzystywanym do opisu wymagań. To spostrzeżenie doprowadziło do stworzenia koncepcji sektorowych ram kwalifikacji.
Od początku funkcjonowania Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji do rejestru złożono 385 wniosków o włączenie kwalifikacji rynkowej, z czego 9% (czyli 35) przygotowano bez wsparcia metodycznego Instytutu Badań Edukacyjnych. Z tych danych można wysnuć ważne wnioski dotyczące wiedzy społeczeństwa o istnieniu ZSK.
Przygotowując opis kwalifikacji, należy określić wymagania dla walidacji i podmiotów ją przeprowadzających, co stanowi podstawę do odpowiedniego jej zaprojektowania, przygotowania i przeprowadzenia w instytucjach certyfikujących (IC), nadających daną kwalifikację rynkową.
Walidacja efektów uczenia się jest jedynym mechanizmem pozwalającym na uzyskanie kwalifikacji rynkowych nadawanych poza systemem edukacji formalnej w Polsce. Jako taka jest częścią krajowej polityki publicznej dotyczącej uczenia się przez całe życie, wdrażanej w formie Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji.
Przysłowia są mądrością narodu, a jedno z nich – moim zdaniem – idealnie wpisuje się w historię konceptu kwalifikacji rynkowych Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji (ZSK). Jest nim przysłowie: lepsze jest wrogiem dobrego, które oznacza, że szukając najlepszej możliwości, często traci się możliwość dobrą.
Zintegrowany System Kwalifikacji to szansa na uspójnienie rozwiązań i instytucjonalizację procesu uczenia się przez całe życie w Polsce.
Zintegrowany System Kwalifikacji obejmuje zasięgiem niemal wszystkie dziedziny życia społecznego. Od początku jego zasadniczym celem było włączanie do systemu kwalifikacji rynkowych. Dlatego warto odnotować, że pod koniec 2020 roku przekroczyliśmy barierę 100 włączonych kwalifikacji.
Zapisując się do newslettera, wyrażasz zgodę na otrzymywanie informacji drogą elektroniczną od Instytutu Badań Edukacyjnych – Państwowego Instytutu Badawczego.
© 2025 Instytut Badań Edukacyjnych - Państwowy Instytut Badawczy
Projekt realizowany przez Instytut Badań Edukacyjnych – Państwowy Instytut Badawczy z dofinansowaniem z Funduszy Europejskich dla Rozwoju Społecznego (FERS).
