W rozważaniach kluczową kwestią jest ustawa o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji, która funkcjonuje już siedem lat. W artykule Interesariusze ZSK – zmora ekspertów czy niezbędny komponent systemu? Jakub Kus, wiceprzewodniczący Rady Interesariuszy ZSK i wiceprzewodniczący Sektorowej Rady ds. Kompetencji podjął się zdefiniowania pojęcia „interesariusze” ZSK i wymienił czynniki niezbędne dla rozwoju systemu. Ważnym wskazaniem autora jest potrzeba dobrej komunikacji pomiędzy różnymi grupami interesariuszy i niepomijanie żadnej z kluczowych grup.
Jednym z architektów systemu są instytucje certyfikujące, czyli podmioty uprawnione do wydawania certyfikatów zawodowych potwierdzających posiadanie kwalifikacji. O to, jak wygląda droga od opisu kwalifikacji do pierwszego wydanego certyfikatu i co jest na niej najistotniejsze, zapytaliśmy Arkadiusza Grądkowskiego, prezesa Ogólnopolskiej Izby Gospodarczej Wyrobów Medycznych POLMED oraz Kacpra Michałowskiego, prezesa zarządu Lovebike Sp. z o.o. Zarówno w samych wypowiedziach (Zdaniem instytucji certyfikującej), jak i w komentarzu ekspertki IBE, Elżbiety Strzemiecznej przewija się wątek właściwej komunikacji, ujęty w kluczowy kontekst – odpowiedzi na potrzeby rynku i dostosowania kwalifikacji do podmiotów i osób zainteresowanych zdobyciem certyfikatu w zakresie danej kwalifikacji.
W nawiązaniu do prac instytucji certyfikujących Agata Wiśniewska-Górczewska, ekspertka IBE, w artykule Zapewnianie jakości dla kwalifikacji rynkowych w Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji wskazuje, jak ważną rolę pełnią kolejni interesariusze ZSK – podmioty zewnętrznego zapewniania jakości. Autorka podkreśla, że system zapewniania jakości wykorzystujący powtarzalne i porównywalne procedury służy podmiotom zajmującym do tej pory różną pozycję na rynku i gwarantuje poprawność wykonywania zadań związanych z rolami w ZSK.
Mówiąc o interesariuszach ZSK, nie można pominąć sektorowych rad ds. kompetencji, czyli głosu praktyków z poszczególnych sektorów gospodarki. Spojrzenie z tej perspektywy, z uwzględnieniem genezy i roli rad, prezentują: dr Maria Andrzej Faliński, członek SRK w Handlu, Piotr Piasecki, przewodniczący SRK Sektora Usług Rozwojowych oraz Bogusław Słaby, animator SRK Moda i Innowacyjne Tekstylia (Sektorowe Rady ds. kompetencji w praktyce). Ponadto, jako dobre praktyki, dr Bartosz Sobotka, dyrektor ds. rozwoju Syntea SA zaprezentował SRK Nowoczesne Usługi Biznesowe, a Małgorzata Rafał, członek rady programowej Lubelskiej Regionalnej Organizacji Turystycznej przedstawiła SRK Turystyka. W wypowiedziach ekspertów ważnym wspólnym elementem jest współpraca z przedsiębiorcami sektora i potrzeba zbliżenia edukacji do praktyki rynku. W kontekście edukacji akcentujemy także rolę doradców zawodowych. O budowaniu współpracy sektorowej ze środowiskiem doradców zawodowych pisze Zbigniew Brzeziński, lider grupy roboczej Edukacja i Kariera SRK Komunikacja Marketingowa, zwracając także uwagę na znaczenie formy i języka materiałów poradniczych przygotowywanych zarówno dla nauczycieli i doradców, jak i bezpośrednio dla młodzieży.
Komunikacja nabiera zupełnie innego znaczenia w przypadku osób, które nie znają języka polskiego. Dr Karolina Messyasz przedstawia ofertę nauczania dla migrantów przymusowych z Ukrainy. Grupa ta to potencjalni użytkownicy ZSK, o ile wdrożone zostaną rozwiązania, które sprawią, że wykształceni imigranci przebywający w Polsce zechcą u nas pozostać. Nieznajomość języka jest podstawową przeszkodą w korzystaniu z przydatnych narzędzi, które są dostępne dla wszystkich osób przystępujących do walidacji, czyli sprawdzenia osiągnięcia wymaganych efektów uczenia się. Ekspertki IBE: Aleksandra Wójcicka, Joanna Śmigiel i Barbara Fijałkowska omawiają Zasoby cyfrowe dla kadr prowadzących walidację oraz dla kandydatów, ułatwiające odpowiednio przygotowanie do tego działania i przystąpienie do niego.
W bieżącym numerze Kwartalnika ZSK słowa „współpraca” i „komunikacja” przywoływane są szczególnie często. Zachęcając do dalszej debaty publicznej, zapraszamy na konferencję ZSK, organizowaną przez Instytut Badań Edukacyjnych 12 września 2023 r. Tematem przewodnim będzie współpraca w Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji. Prosimy o rezerwację terminu w kalendarzach, a tymczasem zapraszamy do lektury Kwartalnika ZSK 2/2023.
