Dla kogo?
ZRK ma służyć wszystkim – uczniom i ich rodzicom, nauczycielom, dorosłym planującym zdobywanie nowych kompetencji, doradcom zawodowym i pracownikom HR, firmom szkoleniowym, pracodawcom oraz administracji publicznej. Zaspokojenie potrzeb informacyjnych tak różnorodnej grupy odbiorców jest nie lada wyzwaniem.
Rejestr staje się także źródłem danych dla narzędzi powstających nie tylko w projekcie ZRK2, które mają wspierać różnych interesariuszy ZSK w korzystaniu z zasobów i możliwości, jakie daje system. W odpowiedzi na potrzeby użytkowników, w ZRK – oprócz danych rejestrowych – publikowane są też informacje pozyskiwane z innych źródeł (np. z systemu ELA).
Wiarygodność Rejestru
Niezwykle istotne znaczenie w budowaniu zaufania do Rejestru ma jakość gromadzonych w nim danych. Zależy ona od ich wiarygodności, kompletności, aktualności oraz spójności.
Wiarygodność informacji ujętych w ZRK wynika z faktu, że są one przygotowane i zweryfikowane wyłącznie przez uprawnione do tego instytucje. Dane udostępniane w ZRK są kompletne, tzn. zgodne z zakresem określonym ustawą o ZSK. O kompletności danych można także mówić szerzej, odnosząc ją do potrzeb informacyjnych różnych grup użytkowników Rejestru. To, czy obecnie prezentowany zakres informacji odpowiada na te potrzeby, będzie przedmiotem badań zaplanowanych w projekcie ZRK2. Wnioski z badań będą przesłanką do dalszych prac nad doskonaleniem Rejestru.
Duże znaczenie ma także aktualność informacji prezentowanych w Rejestrze. Choć zasady funkcjonowania ZRK określone w ustawie zawierają rozwiązania zapewniające stałe aktualizowanie danych, to ich „egzekwowanie” jest nieustanną troską Zespołu obsługującego Rejestr. Jednym z ważniejszych kryteriów w planowaniu rozszerzania zakresu informacji, jakie powinny być ujęte w ZRK, jest przestrzeganie wymogu zapewnienia aktualności gromadzonych danych.
Korzystanie z zasobów Rejestru ułatwia wystandaryzowany sposób prezentowania informacji, który jest pochodną zasad opisywania kwalifikacji przyjętych w ZSK. To, że opis każdej z kwalifikacji powinien zawierać wymagane efekty uczenia się i poziom PRK, ułatwia ich porównywanie między sobą i ma znaczenie dla spójności całego systemu. Wyjątkiem w tym zakresie są kwalifikacje pełne nadawane w szkolnictwie wyższym, których opis nie zawiera efektów kształcenia. Kompletność danych i ich standaryzacja są także istotne dla efektywnego działania aplikacji korzystających z zasobów ZRK. Dlatego ważne dla rozwoju ZRK (i ZSK) jest znalezienie możliwości wypełnienia tej luki informacyjnej.
ZRK dzisiaj
Czy ZRK to sztywny zbiór informacji, do którego decyzją ministrów wpadają kwalifikacje z rynku? Zdecydowanie nie. A to dzięki temu, że Zespół projektu ZRK2 pracuje nad jego ciągłym doskonaleniem. Działania te pozwalają uczynić Rejestr narzędziem bardziej użytecznym. Zapewnienie sprawnego funkcjonowania ZRK oraz dbanie o jego stały rozwój to cel, jaki pracownicy ZRK2 realizują konsekwentnie od 4 lat.
Jak zmienił się Rejestr przez te lata? Ulepszenia są wprowadzane sukcesywnie, ale od maja ubiegłego roku możemy oglądać ZRK w całkowicie nowej odsłonie. To nie tylko zmieniona szata graficzna. Rejestr został, z jednej strony, oddzielony od usług, z drugiej zaś, zintegrowany z portalem ZSK. Co to oznacza w praktyce? Składanie wniosków, np. o włączenie kwalifikacji rynkowej do ZSK czy o uprawnienia do certyfikowania, odbywa się w module odseparowanym od udostępnianej powszechnie bazy danych o kwalifikacjach i instytucjach. Z kolei umieszczenie Rejestru na portalu kwalifikacje.gov.pl pozwala odnaleźć w jednym miejscu zarówno podstawowe informacje o ZSK, ogłoszenia, m.in. o konsultacjach wniosków o włączenie kwalifikacji rynkowych, materiały pomocnicze i publikacje, jak i dane rejestrowe o kwalifikacjach i instytucjach.
Wraz z nową odsłoną ZRK zapewniliśmy użytkownikom dostęp do istotnych dla nich informacji w bardziej intuicyjny i szybszy sposób. Wprowadzone zmiany funkcjonalne, zwiększające przejrzystość informacji i łatwość jej wyszukiwania, są szczególnie ważne przy dużej liczbie danych zgromadzonych w ZRK. Rejestr został wyposażony w wyszukiwarkę podmiotów i kwalifikacji z rozbudowanym filtrem. Można wyselekcjonować kwalifikacje według różnego klucza, m.in. wg kategorii (np. tylko kwalifikacje rynkowe), branży, ministra właściwego dla kwalifikacji czy daty jej włączenia do ZSK. Z kolei wyszukując informacji o instytucjach, można wybrać je m.in. według funkcji, jakie pełnią w ZSK (np. instytucje certyfikujące, ministerstwa czy podmioty zewnętrznego zapewniania jakości), lub według lokalizacji. Cenna jest też możliwość znalezienia wszelkich powiązań między kwalifikacjami i instytucjami. Możemy na przykład otrzymać listę różnego rodzaju kwalifikacji nadawanych przez daną instytucję. Jeśli zaś za punkt wyjścia przyjmiemy kategorię kwalifikacji, to otrzymamy listę wszystkich instytucji, które nadają kwalifikacje danego typu (np. listę wszystkich instytucji certyfikujących nadających kwalifikacje rynkowe).
Patrząc w przyszłość
Dla ułatwienia korzystania z bogatych zasobów ZRK tworzone są też innowacyjne narzędzia, wykorzystujące mechanizmy sztucznej inteligencji. W I edycji projektu ZRK powstały prototypy takich aplikacji, jak Kompasy i Ścieżki Rozwoju, które pozwolą znaleźć wieloaspektowe zależności między kwalifikacjami i wyznaczyć ścieżki kształcenia na podstawie kompetencji i zainteresowań użytkowników. W planach jest również „zatrudnienie” wirtualnego doradcy, czyli wykonanie chatbota, który pomoże użytkownikowi poruszać się w gąszczu informacji na temat ZSK, ZRK, kwalifikacji, zawodów etc.
Ale o tych i innych kierunkach oraz perspektywach rozwoju ZRK opowiemy w kolejnych artykułach…
Autorki:
Agnieszka Marszałek
Liderka projektu „Prowadzenie i rozwój ZRK”. Od 2012 r. zaangażowana w przygotowanie założeń merytorycznych i instytucjonalnych wdrażania KRK w Polsce, potem założeń dla ZSK i ZRK, a następnie wdrażanie ZSK przez ministerstwa. Po przejęciu w 2018 r. Rejestru przez IBE, jako ekspert kluczowy, odpowiedzialna za realizacją zadań podmiotu prowadzącego ZRK, potem za działania związane z monitorowaniem ZSK. Była członkiem Zespołu IBE ds. Strategii ZSK.
Małgorzata Gromiec
Ekspertka kluczowa w IBE. W projekcie „Prowadzenie i rozwój ZRK” kieruje zespołem odpowiedzialnym m.in. za aktualność i kompletność danych w Rejestrze. Od wielu lat związana z edukacją pozaformalną. Koordynowała prace Sektorowej Rady ds. Kompetencji Sektora Finansowego i współtworzyła pierwszą w Polsce sektorową ramę kwalifikacji.