DEBATA PUBLICZNA O ZSK

Konferencja  “ZSK – most łączący edukację i rynek pracy”, która odbyła się 27 marca, zainaugurowała debatę publiczną dotyczącą wdrażania i rozwoju Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji. W latach 2019 –2020 na terenie całego kraju odbędzie się 10 spotkań. W zamierzeniu mają one być okazją do podsumowania i refleksji na temat planowanych na najbliższe lata działań publicznych dotyczących rozwoju i wdrażania ZSK.

Do udziału w spotkaniach zachęcamy: przedstawicieli ministerstw, urzędów pracy, organizacji pracodawców oraz związków zawodowych, instytucji publicznych realizujących zadania edukacyjne, firm szkoleniowych, instytucji ogólnokrajowych związanych z systemem edukacji, stowarzyszeń i organizacji pozarządowych, instytucji naukowo-badawczych oraz doradczych, a także wszystkie osoby zainteresowane postępem we wdrażaniu ZSK i jego dalszym rozwojem. Zapraszamy! 

Konferencja miała formę debaty, podczas której poruszono tematy odnoszące się do kluczowych obszarów funkcjonowania ZSK, takie jak: rozwój i wdrażanie systemu na poziomie regionalnym, podejście branżowe i sektorowe do kwalifikacji, a także funkcjonowanie Zintegrowanego Rejestru Kwalifikacji na tle innych narzędzi wspierających rozwój kompetencji i kwalifikacji. Wśród gości znaleźli się przede wszystkim partnerzy społeczni reprezentujący różne grupy interesariuszy systemu: przedstawiciele ministerstw, urzędów pracy, stowarzyszeń pracodawców, firm szkoleniowych, instytucji naukowo-badawczych i doradczych oraz organizacji pozarządowych. Konferencję rozpoczęło wystąpienie dyrektora Instytutu Badań Edukacyjnych, dr. hab. Piotra Stankiewicza. W dalszej kolejności uczestnicy mieli możliwość posłuchania m.in. dr hab. Ewy Chmieleckiej ze Szkoły Głównej Handlowej, Tadeusza Pisarka z Rady Dialogu Społecznego i Urszuli Martynowicz, dyrektor Departamentu Strategii, Kwalifikacji i Kształcenia Zawodowego w Ministerstwie Edukacji Narodowej. Omówiono wiele ważnych zagadnień dotyczących Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji, paneliści odpowiadali również na pytania słuchaczy.

Po zakończeniu części wspólnej odbyły się cztery równoległe sesje tematyczne:

  1. Rola interesariuszy w rozwoju ZSK
  2. Zintegrowany System Kwalifikacji w regionach
  3. Podejście branżowe i sektorowe do kwalifikacji
  4. Zintegrowany Rejestr Kwalifikacji i inne narzędzia wspierające rozwój kompetencji i kwalifikacji

Podsumowanie sesji tematycznej „Rola Interesariuszy w rozwoju ZSK” 

Celem sesji było wprowadzenie do dyskusji na temat roli interesariuszy w ZSK i wspólnego szukania rozwiązań wspierających integrację i zaangażowanie przedstawicieli rozmaitych środowisk w dalszy rozwój systemu. W trakcie moderowanej dyskusji uczestnicy wymienili różnorodne grupy interesariuszy, mających bezpośredni i pośredni wpływ na funkcjonowanie i rozwój ZSK. W kontekście rozwoju ZSK w kolejnych latach wskazano na tych interesariuszy, którzy swoim doświadczeniem mogliby wzbogacić wypracowywanie rozwiązań usprawniających dalsze wdrażanie ZSK. Do tej grupy zaliczono: Sektorowe Rady ds. Kompetencji, organizacje pracodawców, związki zawodowe, agencje foresightowe, organizacje konsumenckie, publiczne służby zatrudnienia, w tym Wojewódzkie Urzędy Pracy i Powiatowe Urzędy Pracy. W trakcie sesji podjęto również wątek relacji między poszczególnymi grupami interesariuszy. Uczestnicy sesji postulowali m.in. wzmocnienie roli ministra koordynatora przy współpracy z ministrami właściwymi, a także wzmocnienie relacji ministrów właściwych z instytucjami branżowymi oraz Rady Interesariuszy z Sektorowymi Radami ds. Kompetencji. W drugiej części sesji uczestnicy zaproponowali tematy, które chcieliby poddać pod dyskusję w czasie kolejnych spotkań. Wymieniono m.in. zagadnienia związane ze współpracą między interesariuszami, jakością kwalifikacji w ZSK, rolą nauczycieli w przygotowaniu uczniów do uczenia się przez całe życie, a także wzmocnieniem udziału Sektorowych Rad ds. Kompetencji we wdrażaniu i rozwoju ZSK.

Podsumowanie sesji tematycznej „Zintegrowany System Kwalifikacji w regionach”

Celem sesji było podjęcie dyskusji dotyczącej funkcjonowania ZSK na poziomie regionalnym ze szczególnym uwzględnieniem doradztwa zawodowego. Sesja odbyła się w czterech grupach tematycznych obejmujących m.in. wątki upowszechniania ZSK, zapotrzebowania na doradztwo ZSK w regionach obecnie i w przyszłości, tworzenia kwalifikacji rynkowych „szytych” na miarę potrzeb regionu, a także dostępu i dopasowania walidacji kwalifikacji rynkowych do potrzeb w konkretnych regionach. W odniesieniu do powyższych wątków uczestnicy sesji byli zdania, że działania promocyjne na rzecz ZSK są zbyt ograniczone i że brak jest szerokiej kampanii społecznej.

Według nich kluczem do aktywnie działającego ZSK jest informowanie o nowo włączanych kwalifikacjach w kontekście rynku pracy w danym regionie. Uczestnicy sesji wyrażali także opinię, iż większa koordynacja działań w regionie – doradcy jako centrum działań/ centrum informacji wszystkich zespołów działających na rzecz ZSK – skutkować będzie lepszym przepływem informacji. Ponadto wskazano na konieczność szerszego włączenia pracodawców w proces wdrażania ZSK. Zwrócono także uwagę, iż system ten powinien być promowany już od poziomu wczesnoszkolnego. Wśród tematów, które uczestnicy sesji chcieliby podjąć w trakcie kolejnych spotkań, wymienione zostały wątki związane z możliwością finansowania walidacji i opisu kwalifikacji, doradztwem zawodowym uwzględniającym rozwiązania ZSK, potrzebami i możliwościami promocji ZSK w regionach, a także strategiami regionalnymi w kontekście ZSK.

Podsumowanie sesji tematycznej „Podejście branżowe i sektorowe do kwalifikacji”

W trakcie sesji uczestnicy mieli możliwość wzięcia udziału w dyskusjach poświęconych dwóm głównym tematom sesji: roli Sektorowych Rad ds. Kompetencji w ZSK oraz możliwościom wykorzystania narzędzi ZSK w przedsiębiorstwach sektora. W odniesieniu do pierwszego zagadnienia uczestnicy podkreślili konieczność nadania radom sektorowym osobowości prawnej, której nie posiadają. Ponadto zwrócili uwagę na konieczność udziału przedstawicieli ministerstw właściwych w pracach rad. Za istotną rekomendację uznano także konieczność powierzenia radom przez ministrów właściwych monitorowania procesu tworzenia, wdrażania i aktualizacji Sektorowych Ram Kwalifikacji. W odniesieniu do drugiego z głównych zagadnień sesji, tj. możliwości wykorzystania narzędzi ZSK w przedsiębiorstwach, uczestnicy byli zdania, że świadomość przedsiębiorców o ZSK wciąż jest za niska, by skutecznie móc mówić o wykorzystaniu przez nich systemowych rozwiązań ZSK. Ponadto podkreślono, iż kwalifikacje cząstkowe, w tym rynkowe w ZSK, jeśli mają być użyteczne dla pracodawców, powinny mieć charakter rynkowy i cząstkowy, tj. powinny odpowiadać na faktyczne potrzeby rynku pracy, być zrozumiałe dla pracodawców, różnorodne, mieć dużo mniejszy zakres niż kwalifikacje pełne i stanowić uzupełnienie, a nie substytut kształcenia formalnego. Wśród tematów, które uczestnicy sesji chcieliby podjąć w trakcie kolejnych spotkań, wymienione zostały wątki dotyczące powiązań między ZSK a opisami zawodów Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, także w kontekście międzynarodowym (ESCO). Jako temat warty omówienia na kolejnym spotkaniu wskazano również rolę Wojewódzkich Urzędów Pracy w rozwoju kwalifikacji sektorowych.

Podsumowanie sesji tematycznej „Zintegrowany Rejestr Kwalifikacji i inne narzędzia wspierające rozwój kompetencji i kwalifikacji”

Celem sesji było zapoznanie uczestników z ZRK i innymi narzędziami wspierającymi rozwój kompetencji i kwalifikacji.
W czasie spotkania zebrano również informacje, które posłużą IBE do wprowadzenia nowych rozwiązań i modernizacji rejestru.

Omówiono następujące zagadnienia:

  • ZRK i inne powiązane z nim narzędzia wspierające rozwój kompetencji i kwalifikacji.
  • Interesariusze ZSK i ZRK.
  • Rozwiązania systemowe w odniesieniu do narzędzi wspierających rozwój kompetencji i kwalifikacji, a także ich użyteczność dla interesariuszy ZSK.
  • Wykorzystanie ZRK w projektowaniu innych narzędzi wspierających rozwój kompetencji i kwalifikacji.

W trakcie sesji uczestnicy dyskutowali o możliwych funkcjonalnościach rejestru, a także kierunkach jego rozwoju. Pierwszoplanowym zagadnieniem była kompletność zbieranych danych o kwalifikacjach w ZRK. Podniesiono ważną kwestię udostępniania poprzez system IT gromadzonych danych o kwalifikacjach w rejestrze w celu wykorzystania ich w ogólnie rozumianej dziedzinie HR. Jednym z wątków podjętych przez interesariuszy była potrzeba wydawania dokumentów potwierdzających kwalifikacje rynkowe także w języku angielskim.

Kolejne spotkanie w ramach cyklu debat publicznych dotyczących ZSK odbyło się 12 czerwca 2019 r.
Wzięło w nim udział łącznie 55 osób, w tym przedstawiciele szkół, uczelni, Sektorowych Rad ds. Kompetencji, związków pracodawców, stowarzyszeń branżowych, ministrów odpowiedzialnych za włączanie kwalifikacji rynkowych do ZSK.
Celem spotkania była dyskusja nad koncepcją dalszych kierunków rozwoju kwalifikacji rynkowych.

Uczestnicy, podzieleni na siedem grup roboczych, szukali odpowiedzi m.in.
na następujące pytania:

  • Czy kwalifikacje rynkowe odpowiadają aktualnym potrzebom życia społecznego i gospodarczego w Polsce?
  • Jakie kwalifikacje rynkowe są dziś szczególnie potrzebne.
  • Jaka powinna być rola Sektorowych Rad ds. Kompetencji w powstawaniu i funkcjonowaniu kwalifikacji rynkowych?

W wyniku dyskusji sformułowano wiele wniosków oraz rekomendacji:

  • Kwalifikacje rynkowe są potrzebne i stanowią odpowiedź na potrzeby osób młodych (do 25 roku życia)
    i dorosłych, szkół i uczelni, doradców zawodowych, Sektorowych Rad ds. Kompetencji, państwa oraz pracodawców.
  • Należy zadbać o lepszą rozpoznawalność oraz renomę kwalifikacji rynkowych na rynku pracy.
    Zdaniem przedstawicieli pracodawców wiedza na temat możliwości włączania kwalifikacji rynkowych
    do ZSK i zasad ich funkcjonowania w systemie jest zbyt mała.
  • Podczas wdrażania ZSK należy też dbać o rozwój wysokiej jakości szkoleń, które prowadziłyby do uzyskania kwalifikacji rynkowych.
  • Jeśli kwalifikacje rynkowe mają odpowiadać na aktualne potrzeby, wnioski o ich włączenie do ZSK nie mogą być rozpatrywane ponad 2 lata.
  • Wnioski o włączenie kwalifikacji rynkowych do ZSK powinny być konsultowane i opiniowane przez dobrze
    do tego przygotowane podmioty – w pierwszej kolejności przez Sektorowe Rady ds. Kompetencji.
  • Potrzebna jest platforma gromadząca i udostępniająca wyniki różnych badań i analiz dotyczących zapotrzebowania na kwalifikacje (platforma byłaby źródłem wiarygodnych informacji i danych, z których mogliby czerpać wnioskodawcy, ministrowie, specjaliści itp.).
  • Istotne jest kształtowanie wśród dzieci nawyków związanych z uczeniem się przez całe życie i planowaniem rozwoju zawodowego już od wczesnej edukacji przedszkolnej oraz od początku edukacji szkolnej.

W spotkaniu udział wzięło ponad 50 osób, w tym przedstawiciele szkół branżowych, kuratoriów oświaty, jednostek samorządu terytorialnego, organizacji pracodawców oraz Ministerstwa Edukacji Narodowej i Instytutu Badań Edukacyjnych. Drugie z cyklu 10 spotkań organizowanych w ramach toczącej się obecnie debaty publicznej pod hasłem “Zintegrowany System Kwalifikacji – most łączący edukację i rynek pracy” koncentrowało się wokół możliwości i wyzwań jakie niesie ze sobą nowelizacja ustawy o prawie oświatowym oraz na roli polityki na rzecz uczenia się przez całe życie, w tym Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji, we wspierania rozwoju umiejętności uczniów szkół branżowych.

Dyskusja o integracji różnych ścieżek nabywania kwalifikacji z obecnymi potrzebami rynku pracy toczyła się wokół takich zagadnień, jak:

  • dopasowanie systemu szkolnictwa branżowego do potrzeb nowoczesnej gospodarki i poszczególnych branż;
  • rola pracodawców w funkcjonowaniu kształcenia zawodowego;
  • zmiany programowe, organizacyjne i prawne, które mają służyć poprawie jakości i efektywności kształcenia zawodowego;
  • zobowiązania do odbycia przez nauczycieli szkół branżowych szkolenia branżowego w zakładach pracy;
  • działania szkoły w zakresie uczenia dorosłych,
  • możliwości wprowadzenia do programów nauczania umiejętności dodatkowych kwalifikacji rynkowych
  • wykaz obowiązkowych przedmiotów w zakresie kształcenia zawodowego
  • zmiany wynikające z Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 kwietnia 2019 r. w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół.

Duża część dyskusji koncentrowała się wokół różnych wariantów współpracy szkoły z pracodawcą, w tym wokół roli dyrektora, izb gospodarczych, stowarzyszeń branżowych i środowiska lokalnego w zakresie kształcenia zawodowego. Rozmawiano o wartości kwalifikacji rynkowych i roli branż w tworzeniu kwalifikacji rynkowych. Omówiona została m.in. procedura włączania do ZSK kwalifikacji rynkowych, a także przedstawiono przykłady kwalifikacji włączonych już do systemu.

Ważnym punktem spotkania były możliwości jakie dają zmiany w prawie oświatowym w zakresie zawierania umów między szkołami a instytucjami certyfikującymi np.

  • sposoby finansowania kwalifikacji rynkowych dla uczniów szkół branżowych;
  • mechanizm zawierania umów dyrektorów szkół branżowych z instytucjami certyfikującymi, zgodnie z którą uczniowie będą mogli bezpłatnie przystąpić do walidacji;
  • pierwsze certyfikaty w systemie ZSK dla uczniów szkół branżowych: dotychczas przeprowadzane walidacje dla kwalifikacji „Montowanie stolarki budowlanej” oraz „Programowanie i obsługiwanie procesu druku 3D” (w tym dostarczane do szkół – mobilne laboratorium do realizacji szkolenia i walidacji).

Rozmawiano również o prognozowaniu zapotrzebowania na pracowników w zawodach szkolnictwa branżowego na krajowym i regionalnym rynku pracy, wpływie prognozy na subwencję oświatową oraz o działaniach doradców regionalnych ZSK w zakresie współpracy z instytucjami oświatowymi, w tym ze szkołami branżowymi.

Spotkanie stworzyło płaszczyznę do rozmowy o możliwościach przygotowania uczniów do uzyskania kwalifikacji rynkowej funkcjonującej w ZSK w ramach obowiązujących zajęć kształcenia zawodowego, a także o stworzenie szkołom i placówkom systemu oświaty możliwości oferowania osobom dorosłym usług prowadzących do zdobycia kwalifikacji rynkowej. W ramach debaty publicznej przewidziano kolejną edycję spotkania na temat wspierania rozwoju umiejętności uczniów szkół branżowych i integracji różnych ścieżek nabywania kwalifikacji z obecnymi potrzebami rynku pracy.

Kolejne spotkanie organizowane w ramach debaty publicznej o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji dotyczyło takich zagadnień jak: współpraca szkół prowadzących kształcenie zawodowe i pracodawców, rola i perspektywy rozwoju szkolnictwa branżowego w Polsce oraz możliwości, jakie ZSK daje uczniom i absolwentom szkół branżowych. Wzięli w nim udział przedstawiciele szkół zawodowych, centrów kształcenia ustawicznego, pracodawców, pracownicy kuratoriów oświaty, Ministerstwa Edukacji Narodowej oraz IBE. Spotkanie zostało podzielone na trzy części: wprowadzającą, warsztatową oraz dyskusyjną.

Część wprowadzająca

Podczas pierwszej części spotkania uczestnikom przybliżone zostały m.in. takie zagadnienia jak: stan obecny i perspektywy polityki na rzecz uczenia się przez całe życie w Polsce, podstawowe założenia i stan wdrażania Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji, zmiany w polskim prawie oświatowym odnośnie kwalifikacji rynkowych i szkolnictwa branżowego, a także pierwsze certyfikaty ZSK dla uczniów szkół prowadzących kształcenie zawodowe.

Część warsztatowa

Podczas części warsztatowej uczestnicy pracowali w grupach, a następnie prezentowali wszystkim zgromadzonym wspólnie wypracowane wnioski, co było przyczynkiem do dalszej dyskusji. Zastanawiano się, w jaki sposób można budować oraz wzmacniać współpracę szkół prowadzących kształcenie zawodowe i pracodawców. Następnie już bardziej szczegółowo analizowano, jak w poszczególnych aspektach, które umożliwia nowelizacja prawa oświatowego, współpraca ta powinna wyglądać. Uczestnicy m.in. na podstawie swojego własnego doświadczenia oraz dobrych praktyk dyskutowali nad możliwościami współpracy z pracodawcami w zakresie tworzenia klas patronackich, budowania programów nauczania, organizowania szkoleń branżowych dla nauczycieli, realizacji doradztwa zawodowego i promocji kształcenia zawodowego, wyposażenia warsztatów i pracowni, realizacji praktycznej nauki zawodu oraz organizacji egzaminów zawodowych. Wypracowano i omówiono szereg czynników sprzyjających współpracy szkolnictwa branżowego z pracodawcami oraz zdiagnozowano bariery w tym obszarze wraz z propozycjami działań zaradczych. Uczestnicy spotkania uznali, że kluczowymi warunkami dobrej współpracy szkół i pracodawców jest wspólne ustalenia celu i obszarów kooperacji, określenie wzajemnych korzyści oraz zakresu odpowiedzialności. Z tego względu bardzo ważne jest, aby współpraca realizowana była długofalowo, a nie jako jednorazowe działanie.

Część dyskusyjna

Ostatnia część spotkania miała formę panelu dyskusyjnego, w którym wzięli udział przedstawiciele szkół zawodowych, pracodawców współpracujących ze szkołami, Ministerstwa Edukacji Narodowej oraz Fundacji VCC. Uczestnicy debaty zgodzili się, że kluczowym zadaniem szkolnictwa branżowego w perspektywie najbliższych lat jest pogłębianie współpracy z pracodawcami, w szczególności na lokalnych rynkach pracy. Jednocześnie szkoły powinny w większym stopniu otworzyć się na kształcenie dorosłych. Pracodawcy nie tylko potrzebują przyszłych pracowników, ale również oczekują możliwości podnoszenia kompetencji osób już przez nich zatrudnionych. Zauważono, że dużą szansą w podniesieniu jakości i atrakcyjności kształcenia zawodowego może być prowadzenie przez szkoły działalności komercyjnej. Należy również analizować i upowszechniać dobre praktyki krajowe i zagraniczne. Jednocześnie sporym wyzwaniem dla sektora szkolnictwa branżowego będą postępujące zmiany w gospodarce i związane z nimi nowe potrzeby rynku pracy, na które szkoły będą musiały nauczyć się odpowiadać. Łączy się to z koniecznością zapewnienia odpowiednio przygotowanej kadry nauczycielskiej, którą coraz trudniej pozyskać. Uczestnicy spotkania zwrócili też uwagę, że ważnym elementem wzmacniania szkolnictwa branżowego jest upowszechnianie ZSK, ponieważ kwalifikacje rynkowe stanowią dodatkową szansę dla uczniów i absolwentów szkół branżowych.

Celem spotkania było stworzenie przestrzeni do dyskusji wspólne wypracowanie wniosków odnośnie wykorzystania narzędzi jakie ZSK daje w procesach zarządzania zasobami ludzkimi w przedsiębiorstwach.

W pierwszej części spotkania Katarzyna Trawińska-Konador z IBE zapoznała uczestników z wynikami wybranych badań poświęconych m.in. zarządzaniu zasobami ludzkimi opartemu na kompetencjach pracowników, zapotrzebowaniu na kompetencje i kwalifikacje na rynku pracy w średnich i dużych przedsiębiorstwach, opinii pracodawców względem ich potrzeb kadrowych oraz identyfikowaniu przez nich tzw. luk kompetencyjnych. Po zakończeniu jej prezentacji Jacek Krajewski z firmy Emplocity opowiedział zgromadzonym o możliwościach wykorzystania metod automatycznego przetwarzania danych tekstowych w procesach rekrutacyjnych. Oba wystąpienia wywołały wśród uczestników spotkania dyskusję na temat zapotrzebowania na kompetencje miękkie przez pracodawców oraz problemach w rekrutacji odpowiednio przygotowanych pracowników. Trudność stanowią często archaiczne metody rekrutacyjne (przegląd CV i nieustrukturyzowany wywiad z kandydatem do pracy), które nie pozwalają na precyzyjne zidentyfikowanie kompetencji osób aplikujących. Na zakończenie pierwszej części spotkania odbyła się debata ekspercka poświęcona zagadnieniom rekrutacji i zarządzania w oparciu o kompetencje. W debacie udział wzięli: Jakub Gontarek z Departamentu Kompetencji w Konfederacji Lewiatan, Adam Siewicz ze Stowarzyszenia Budowniczych Telekomunikacji, Tomasz Rudnik z Akademia Rekrutacji, Katarzyna Trawińska-Konador z IBE oraz Wioletta Skrzypczyńska z Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. Debatę moderował Wojciech Stęchły z IBE. W trakcie dyskusji eksperci poruszali wątki związane z korzyściami płynącymi z narzędzi i rozwiązań ZSK dla rynku pracy. Zwrócono między innymi uwagę, że choć kwalifikacje rynkowe mogą stanowić odpowiedź na potrzeby pracodawców, to proces ich włączania do systemu powinien być uproszczony i przyspieszony. Eksperci podkreślali również, że należy upowszechniać ZSK wśród pracodawców i działów HR, wskazując na korzyści płynące z możliwości właściwej oceny kwalifikacji (czyli dyplomów i certyfikatów), którym przypisany został poziom PRK. Omówiono także temat sektorowych ram kwalifikacji i ich pilotażu w przedsiębiorstwach, jako narzędzia ułatwiającego aktualizację i właściwy opis stanowisk pracy.

 

W drugiej części spotkania zaproszeni goście mieli okazję wysłuchać prezentacji Tomasza Wintera, założyciela firmy Devskiller, pod tytułem „Mapowanie kompetencji i rekrutacja w oparciu o kompetencje w sektorze IT” oraz Justyny Nosko z Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, która wygłosiła prezentację „Wykorzystanie środków publicznych na rozwój kompetencji – Akademia Menadżera MŚP”. Po wysłuchaniu obu prezentacji uczestnicy seminarium mieli możliwość podzielenia się swoimi komentarzami oraz refleksjami. Jednym z wypracowanych wniosków była konieczność komunikowania pracodawcom korzyści związanych z podnoszeniem kompetencji ich pracowników oraz wskazywać na nowe, dostępne narzędzia, które mogą uprościć i ułatwić im rekrutację odpowiednich kandydatów. Jako dobrą praktykę uczestnicy wymieniali pilotażowe wykorzystanie sektorowych ram kwalifikacji w przedsiębiorstwach z branż telekomunikacyjnej, turystycznej i finansowej.

Spotkanie otworzyła prezentacja pod tytułem „Zintegrowany System Kwalifikacji, sektorowe ramy kwalifikacji, sektorowe rady ds. kompetencji: podstawowe narzędzia rozwoju kompetencji sektorowych” wygłoszona przez Andrzeja Żurawskiego, eksperta ds. ZSK z Instytutu Badań Edukacyjnych. Podczas prezentacji przedstawione zostały główne założenia Zintegrowanej Strategii Umiejętności, w którą wpisują się rozwiązania wdrażane na mocy ustawy o ZSK. Wskazano także realizowane przez IBE działania, które wychodzą naprzeciw potrzebom różnych branż w kontekście rozwijania ich wewnętrznych systemów kwalifikacji. M.in. sektorowe ramy kwalifikacji (SRK), pilotażowe wykorzystywanie SRK w procesach HR oraz najnowsze narzędzie rozwijane przy wsparciu IBE – mapy kwalifikacji. Kolejnym prelegentem był Daniel Nowak z Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, który wprowadził zgromadzonych w szczegóły procesu powoływania Rad oraz przypisane im zadania statutowe, a także wskazał zadania Rady Programowej ds. Kompetencji, której głównym zadaniem jest zachęcanie organizacji do zrzeszania się w radach sektorowych oraz wdrażanie zaleceń w obszarze nauki i edukacji. Trzecia prezentacja należała do dr Krzysztof Symela, reprezentujący Instytut Technologii Eksploatacji oraz Sektorową Radę ds. Kompetencji w Budownictwie. Doktor Symela opowiadał o standardach kompetencji zawodowych i ich związkach ze Zintegrowanym Systemem Kwalifikacji. Prezentacja Pana Symeli wywołała dyskusję wśród uczestników spotkania, którzy zwracali uwagę na rozbieżności w ujmowaniu kwalifikacji i kompetencji pomiędzy standardami kompetencji zawodowych a ujęciem stosowanym w ZSK. Pierwszą część spotkania zamknęło przemówienie Edyty Cyganek z Sektorowej Rady ds. Kompetencji Przemysłu Mody i Innowacyjnych Tekstyliów, która opowiedziała o doświadczeniach Rady w inicjowaniu współpracy między przedsiębiorstwami sektora a szkołami branżowymi.

Druga część spotkania miała charakter warsztatowy. Goście mogli w mniejszych grupach dyskutować na dwa główne tematy: „Zadania rad sektorowych w ZSK” lub „Kierunki rozwoju Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji – rekomendacje rad sektorowych”. Na dyskusję przy stolikach uczestnicy przeznaczono dwie godziny. W odniesieniu do pierwszego tematu zadaniem uczestników było wspólne sformułowanie trzech zadań rad sektorowych, które ich zdaniem są najważniejsze w kontekście ZSK. W odniesieniu do drugiego tematu uczestnicy mieli za zadanie sformułowanie od trzech do pięciu ich zdaniem najważniejszych rekomendacji dla rozwoju ZSK w obszarach, które leżą w obrębie bezpośredniego zainteresowania rad ds. kompetencji. Podsumowania prac dokonała Katarzyna Trawińska-Konador, ekspert ds. ZSK z Instytutu Badań Edukacyjnych, która przedstawiła uczestnikom spotkania najczęściej powtarzające się rekomendacje.

Zadania rad sektorowych w ZSK – rekomendacje

  1. Prowadzenie dialogu z różnego rodzaju instytucjami sektora rynku pracy i sektora edukacji oraz z przedsiębiorcami.
  2. Wyznaczenie w IBE osoby dedykowanej do kontaktu z nowymi Radami.
  3. Upowszechnianie ZSK w sektorze oraz informowanie interesariuszy w sektorze o innych narzędziach systemowych (m.in. standardy kompetencji zawodowych, BUR) mających na celu określanie i rozwijanie kompetencji oraz nabywanie nowych kwalifikacji.
  4. Opiniowanie kwalifikacji włączanych do ZSK, ale także opisywanie nowych, co oznacza m.in. znalezienie drogi do ministrów właściwych i poprawę współpracy między Radami a ministerstwami.
  5. Promowanie idei i narzędzi umożliwiających uczenie się przez całe życie
  6. Usprawnienie współpracy z Radą Programową ds. Kompetencji a przede wszystkim lepsze zdefiniowanie zasad i celów tej współpracy.

Kierunki rozwoju Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji – rekomendacje rad sektorowych

  1. Należy powołać lub wskazać organ koordynujący wdrażanie polityk publicznych w obszarze rynku pracy, edukacji i gospodarki.
  2. Należy zapewnić w budżecie państwa środki na upowszechnianie równolegle wdrażanych narzędzi systemowych (m.in. ZSK, standardy kompetencji, BUR) i powiązań między nimi.
  3. Kwalifikacje rynkowe powinny zyskać charakter obligatoryjny przy wydawaniu środków publicznych.
  4. Jeśli SRK z danej branży jest włączona do ZSK to poziom SRK powinien widnieć na certyfikatach, dyplomach (szkoły branżowe, KKZ, technika).
  5. Rady powinny uzyskać osobowość prawną by móc prowadzić działalność gospodarczą i zgłaszać kwalifikacje do ZRK.
  6. Kompetencje ministrów właściwych w zakresie opiniowania kwalifikacji powinny zostać przeniesione do Rad.
  7. Należy wzmocnić pozycję Rad m.in. w Ustawie o ZSK.
  8. Włączanie SRK do ZSK powinno być dokonywane na wniosek Rad.
  9. Należy wzmocnić mechanizmy weryfikowania aktualności kwalifikacji, zwłaszcza uprawnień.
  10. Należy uelastycznić kryteria określania właściwości ministrów.