Jak wynika z pracy Pawła Atroszki i Bartosza Atroszki (Uniwersytet Gdański), pt.: „Uzależnienie od uczenia się – rozpowszechnienie zjawiska oraz potencjalne oddziaływania terapeutyczne i profilaktyczne”, szacuje się, że problem uzależnienia od uczenia się może dotyczyć od 8% do 10% populacji. To oznacza, że co dziesiąta osoba może być narażona na kompulsywne zaangażowanie w naukę, co prowadzi do zaniedbania innych obszarów życia, takich jak relacje rodzinne, zdrowie czy czas wolny. Problem ten może dotknąć zarówno uczniów, studentów, jak i dorosłych, którzy z powodu wymagań zawodowych lub presji społecznej, czują potrzebę ciągłego doskonalenia się.
„Badania przeprowadzone w różnych państwach świadczą o tym, że problem uzależnienia od pracy dotyczy od 8% do 10% społeczeństwa. Badanie na reprezentatywnej próbie osób pracujących zawodowo w Norwegii wykazało, że 8,4% jest uzależnionych od pracy. Jest to zbliżone do wyliczeń rozpowszechnienia pracoholizmu w Stanach Zjednoczonych, które na podstawie analizy wcześniejszych badań szacowane było na około 10%.”
— P. Atroszko, B. Atroszko, „Uzależnienie od uczenia się – rozpowszechnienie zjawiska oraz potencjalne oddziaływania terapeutyczne i profilaktyczne”
Czym jest uzależnienie od uczenia się, jak się objawia i jak można sobie z nim radzić?
„Ponieważ uczenie się i praca są do siebie podobne w tak dużym stopniu, że uczenie się można uznać za formę pracy – zwłaszcza obecnie w dobie gospodarki opartej na wiedzy – można przyjąć, że nadmierne, niezdrowe zaangażowanie w uczenie się może prowadzić do uzależnienia, podobnie jak ma to miejsce w przypadku osób uzależnionych od pracy (pracoholików). Paradoksalnie, uczenie się jest jedną z najbardziej cenionych ludzkich aktywności, podstawą rozwoju zarówno indywidualnego, jak i społecznego, a jednocześnie może być źródłem uzależnienia prowadzącego do wielu negatywnych konsekwencji.”
— P. Atroszko, B. Atroszko, „Uzależnienie od uczenia się – rozpowszechnienie zjawiska oraz potencjalne oddziaływania terapeutyczne i profilaktyczne”
Uzależnienie od uczenia się to złożony problem, charakteryzujący się obsesyjnym dążeniem do zdobywania wiedzy i ciągłym uczeniem się. Osoby uzależnione od uczenia się poświęcają nauce nadmierną ilość czasu i energii, zaniedbując inne aspekty swojego życia, takie jak relacje, praca, zdrowie fizyczne i psychiczne. Jak w przypadku innych rodzajów uzależnień, „naukoholicy” nie dostrzegają swojego problemu. Stoją na stanowisku, że ich zachowanie jest po prostu oznaką pracowitości i zaangażowania.
Objawy uzależnienia od uczenia się:
- nadmierne poświęcanie czasu na naukę – osoba uzależniona od uczenia się spędza znaczną część swojego dnia na zdobywaniu wiedzy, często zaniedbując inne obowiązki;
- niezdolność do zrelaksowania się – poświęcenie czasu na odpoczynek i rozrywkę staje się trudne, a osoba uzależniona czuje się niespokojna, gdy nie uczy się;
- ciągłe poszukiwanie nowych informacji – uzależniony od uczenia się często szuka nowych kursów, książek i innych materiałów edukacyjnych, nawet jeśli nie ma na to czasu;
- lęk i stres – brak postępów w nauce lub przerwa w uczeniu się wywołują u osoby uzależnionej silny stres i lęk;
- zaniedbanie innych aspektów życia – relacje z rodziną i przyjaciółmi, praca, zdrowie fizyczne i psychiczne są często zaniedbywane na rzecz nauki;
- problemy ze zdrowiem – uzależnienie od uczenia się może prowadzić do problemów ze snem, zaburzeń odżywiania, a nawet depresji.
Przyczyny uzależnienia od uczenia się
Istnieje wiele czynników, które mogą przyczynić się do rozwoju uzależnienia od uczenia się. Wśród nich można wymienić:
- presja społeczna – współczesne społeczeństwo stawia nacisk na ciągły rozwój i zdobywanie nowych umiejętności;
- ambicja i perfekcjonizm – ciągłe dążenie do osiągnięcia jak najlepszych wyników;
- lęk przed niepowodzeniem – wiara w to, że tylko ciągłe zdobywanie wiedzy zapewni sukces;
- niskie poczucie własnej wartości – zyskiwanie osiągnięć i poczucia kontroli;
- problemy z emocjami – uzależnienie od uczenia się może być formą ucieczki od problemów emocjonalnych, takich jak stres, lęk czy depresja.
Skutki uzależnienia od uczenia się
Uzależnienie od uczenia się może mieć poważne konsekwencje dla zdrowia fizycznego i psychicznego, a także dla życia społecznego i zawodowego:
- problemy ze zdrowiem – brak snu, niezdrowe odżywianie, stres i lęk mogą prowadzić do problemów ze zdrowiem fizycznym, takich jak choroby serca, problemy z trawieniem, a także zaburzenia psychiczne, takie jak depresja i zaburzenia lękowe;
- zaniedbanie relacji – osoby uzależnione od uczenia się często zaniedbują swoje relacje z rodziną i przyjaciółmi, co może prowadzić do konfliktów i samotności;
- problemy zawodowe – uzależnienie od uczenia się może wpływać na wydajność w pracy, ponieważ osoba uzależniona może być rozproszona, zmęczona i zestresowana;
- problemy finansowe – ciągłe poszukiwanie nowych materiałów edukacyjnych i kursów może prowadzić do problemów finansowych.
Zapobieganie uzależnieniu od uczenia się
- ustalanie granic – ważne, aby ustalić granice między czasem poświęconym na naukę a czasem na odpoczynek i relaks;
- zadbanie o zdrowie – należy zadbać o zdrowie fizyczne i psychiczne, np. poprzez regularne ćwiczenia, zdrowe odżywianie i odpowiednią ilość snu;
- budowanie zdrowych relacji – należy budować i pielęgnować zdrowe relacje z rodziną i przyjaciółmi;
- rozpoznanie i leczenie problemów emocjonalnych – jeśli osoba zmaga się z problemami emocjonalnymi, takimi jak stres, lęk czy depresja, ważne jest, aby poszukać pomocy u specjalisty.
Uzależnienie od uczenia się to poważny problem, który może mieć negatywny wpływ na zdrowie, relacje i życie zawodowe. Ważne, aby rozpoznać symptomy uzależnienia i poszukać pomocy u specjalisty. Istnieje wiele metod leczenia, które mogą pomóc w przezwyciężeniu uzależnienia i odzyskaniu kontroli nad swoim życiem.
#FunduszeUE
