Większość pracodawców dobrze rozumie potrzebę doskonalenia umiejętności personelu, zarówno poprzez szkolenia i kursy zewnętrzne, jak i te organizowane wewnątrz przedsiębiorstwa. Kiedy jednak wymiana wiedzy odbywa się kosztem godzin pracy, częstym staje się pytanie — czy jest to opłacalne dla firmy? Czy przeznaczenie czasu pracy na wymianę wiedzy między poszczególnymi pracownikami i wewnętrzne szkolenia przynosi firmie korzyści ? Jeśli tak, to jakie?
Czym są szkolenia w wewnętrzne?
Szkolenia wewnętrzne — tzw. on the job — opierają na przekazywaniu wiedzy w miejscu pracy. Stanowią ważny element zarówno podczas wdrażania nowych pracowników, jak i poszerzania zakresu wiedzy, kwalifikacji i umiejętności osób już wykonujących swoje obowiązki. Szkoleni pracownicy mają styczność z rzeczywistymi problemami panującymi w całej firmie lub na konkretnym stanowisku pracy. Pozwala to na lepsze zrozumienie i rozwiązania codziennych problemów zawodowych.
Szkolenia wewnętrzne zazwyczaj prowadzone są przez innych pracowników firmy. Mogą odbywać się w czasie normalnych godzin pracy lub poza nimi.
Szkolenie wewnętrzne w czasie pracy a prawo pracy
Kodeks pracy nie reguluje kompleksowo kwestii zaliczania szkoleń podnoszących kwalifikacje zawodowe do godzin pracy. Wiele zależy od ich charakteru. Wyjątkiem są szkolenia w zakresie zasad bezpieczeństwa, a więc odnoszące się do zagrożeń, które mogą wystąpić na stanowisku pracy. Tutaj ustawa jasno określa, że za ich przeprowadzenie odpowiedzialny jest pracodawca w godzinach pracy, w związku z tym musi ponieść jego koszty (art. 2373 § 3 Kodeksu pracy). Zgodnie z nim szkolenia BHP są więc wliczane do czasu pracy.
Bardziej problematyczną kwestią są natomiast szkolenia wewnętrzne pracowników. Tutaj wszystko zależy od dwóch kwestii:
- czy na tego typu szkolenie kieruje pracownika pracodawca
- czy udział w szkoleniu jest obowiązkowy
Jeśli obie odpowiedzi są twierdzące, niezależnie czy szkolenie wewnętrzne odbywa się w normalnych godzinach pracy czy poza nimi, powinno być zaliczone jako dodatkowy czas pracy i doliczone do pensji.
Dlaczego dzielenie się wiedzą wewnętrznie jest dobre dla wszystkich?
Wymiana wiedzy i doświadczeń zawodowych pomiędzy pracownikami niesie ze sobą wiele korzyści dla całej firmy. Niezależnie czy są to zorganizowane szkolenia, czy zwyczajne spotkania przy kawie, sam fakt, że odbywają się wewnątrz firmy, ma wiele zalet — zarówno dla pracodawcy, jak i pracowników.
Niskie koszty organizacji — w przypadku wewnętrznej wymiany wiedzy, pracodawca nie musi ponosić kosztów związanych z organizacją szkolenia takich jak opłaty dla firmy zewnętrznej czy zapewnienie uczestnikom odpowiednich warunków np. opłacenia sali szkoleniowej, transportu czy wyżywienia. Ponadto wymiana wiedzy w miejscu pracy nie musi wykluczać wykonywania codziennych obowiązków, ale stanowić element ich optymalizacji.
Szybsze zastosowanie zdobytej wiedzy — szkolenia wewnętrzne i wymiana wiedzy między pracownikami ogranicza czas, który musiałby zostać poświęcony na “przekłucie” teorii w praktykę. Pracownik od razu widzi, jak określona wiedza może zostać zastosowana w codziennej pracy, a wszelkie wątpliwości i pytania może omówić w czasie rzeczywistym z bardziej doświadczonymi pracownikami. W ten sposób szybciej uzyskuje wiedzę, nowe kwalifikacje czy umiejętności zawodowe, niż miałoby to miejsce w przypadku szkoleń poza firmą.
Lojalność i wzmacniania kultury organizacyjnej firmy — przeprowadzenie szkoleń czy wymiana wiedzy w miejscu pracy, a więc na “własnym terenie” daje uczestnikom większą swobodę. Wspólna wymiana wiedzy buduje poczucie wspólnoty i efektywność — zarówno pojedynczych pracowników, jak i całych zespołów projektowych.
