BCU wczoraj

Jeszcze trzy lata temu w naszym systemie edukacyjnym nie istniały BCU. W założeniach te zaawansowane technologicznie i ukierunkowane branżowo placówki kształcenia pozaformalnego, współdziałając z partnerami branżowymi projektu (przedsiębiorstwa, organizacje, instytucje właściwe dla dziedziny dotyczącej projektu) oraz partnerami merytorycznymi (uczelnie, instytuty badawcze), miały specjalizować się w danym obszarze gospodarki i stać się miejscem wspólnego działania szkół, uczelni i pracodawców. Zadaniem BCU było uzupełnianie istniejącej oferty kształcenia zawodowego na poziomie szkolnictwa ponadpodstawowego i szkolnictwa wyższego oraz umożliwianie osobom dorosłym z branży przekwalifikowanie się lub nabycie nowych umiejętności w danej dziedzinie w ramach branżowych szkoleń zawodowych.

BCU jako nowa jednostka systemu oświaty, wyposażona na etapie tworzenia w nowoczesną bazę dydaktyczno-techniczną z możliwością jej elastycznej modernizacji, miały być placówkami o ogólnopolskim zasięgu, wykraczającym poza dotychczasowe tradycyjne modele kształcenia, szkolenia i doskonalenia zawodowego, a w zakresie jednej z dziedzin zawodowych właściwych dla danej branży miały prowadzić działalność:

• edukacyjno-szkoleniową,
• wspierającą współpracę szkół, placówek i uczelni z pracodawcami,
• innowacyjno-rozwojową, upowszechniającą wiedzę i nowe technologie oraz transformację ekologiczną i cyfrową,
• wspierającą realizację doradztwa zawodowego dla uczniów i aktywizację zawodową studentów,
• doktorantów, absolwentów i pracowników branż (Branżowe Centra Umiejętności).

BCU dziś

Do 15 maja 2025 r. oficjalnie uruchomiono 27 różnych BCU, które praktycznie realizują w pierwszej kolejności specjalistyczne branżowe szkolenia zawodowe w ramach swoich zadań (Branżowe Centra Umiejętności – mapa).

Szkolenia zawodowe organizowane w poszczególnych BCU z założenia są przede wszystkim odpowiedzią na zapotrzebowanie lokalnego rynku pracy, a  ich tematyka jest systematycznie aktualizowana w zależności od kierunków rozwoju technicznego i technologicznego. Formuła krótkich specjalistycznych szkoleń zawodowych jest optymalną propozycją dla osób dorosłych pracujących w branży, mających już bogate doświadczenie w ramach wykonywanego zawodu. Intensywne szkolenie zawodowe umożliwia im nabycie nowych umiejętności, nierzadko korelujących z aktualnie wdrażanymi nowymi rozwiązaniami technicznymi w tym obszarze.

Systematyczna aktualizacja treści szkoleń w odpowiedzi na ciągły postęp techniczny w obszarze działania BCU jest wyzwaniem dla tych placówek, ale synergiczna współpraca pomiędzy zainteresowanymi partnerami projektu, szkołą i pracodawcami umożliwia wypracowanie optymalnego rozwiązania, które w praktyce zostanie zweryfikowane przez zapotrzebowanie na tego typu szkolenia wśród jego potencjalnych uczestników.

Każde BCU w założeniach ma przygotować i przeprowadzić w trakcie swojej działalności konkurs o zasięgu ogólnopolskim dla uczniów kształcących się w zawodach w danej dziedzinie, mający promować umiejętności w konkretnym obszarze, a konkurencja w ramach organizowanych zawodów i możliwość wymiany doświadczeń ma dodatkowo inspirować młodych ludzi do poszukiwania innych alternatywnych rozwiązań danego problemu technicznego.

W ramach realizowanego projektu każda placówka ma również przygotować kompleksowy opis kwalifikacji sektorowej, która po opracowaniu będzie poddana kompletnej walidacji. W założeniach ma to być kwalifikacja o charakterze zawodowym, która odpowiada na konkretne potrzeby branży lub sektora wynikające z pojawiania się nowych rozwiązań technicznych, urządzeń, trendów wymagających od potencjalnych instalatorów i serwisantów nowych umiejętności w zakresie instalowania, konfigurowania, modyfikowania oraz optymalizowania danego układu (urządzenia). Kwalifikacja powinna integrować umiejętności spośród kwalifikacji wyodrębnionych w danej dziedzinie oraz wzbogacać o nowe zagadnienia
wynikające z oczekiwań rynku.

Nowoczesna baza każdego utworzonego BCU w założeniach jest przygotowana do przeprowadzenia zewnętrznych egzaminów zawodowych z kwalifikacji wyodrębnionych w zawodach z danej dziedziny po formalnym zgłoszeniu w odpowiedniej OKE.

BCU jutro

Informacje dotyczące stabilnego finansowania projektu BCU przez kolejne trzy lata i moje osobiste doświadczenia związane z funkcjonowaniem BCU dają podstawy do optymistycznego spojrzenia w przyszłość. Zainwestowanie środków w utworzenie i uruchomienie poszczególnych placówek BCU przy różnych szkołach zawodowych i centrach kształcenia jest zawsze istotną wartością dodaną dla każdej placówki dydaktycznej, ponieważ w pierwszej kolejności BCU mają organizować szkolenia zawodowe dla dorosłych o zasięgu ogólnopolskim w trybie zaocznym (weekendy), lecz w pozostałe dni tygodnia nowoczesna baza dydaktyczno-techniczna ma służyć realizacji nauczania uczniów szkół ponadpodstawowych przedmiotów zawodowych w ramach kwalifikacji wyodrębnionych w zawodach z dziedziny kształcenia.

Funkcjonowanie poszczególnych BCU na terenie kraju wzbogaci ofertę szkoleń zawodowych dostępną dla osób kwalifikujących się formalnie do uczestnictwa w szkoleniu zawodowych. Natomiast opracowanie i przygotowanie w ramach prowadzonych działań przez poszczególne BCU przy współpracy z partnerami projektu i IBE PIB (IBE PIB) szczegółowych opisów nowych kwalifikacji sektorowych, które po procesie kompletnej walidacji uzupełnią wykaz ZSK (Kwalifikacje), ułatwi zainteresowanym osobom przekwalifikowanie się lub nabycie nowych umiejętności.