Kiedy rozpocząć planowanie kariery zawodowej? Od czego zacząć? Jak etapami dopracowywać plan do perfekcji? Co zrobić, żeby zmaksymalizować szansę sukcesu?
Czy dobry czas na planowanie kariery istnieje?
To zależy.
O ile jest to subiektywne dla każdego, o tyle trudno nie zgodzić się ze stwierdzeniem, że im wcześniej rozpocznie się planowanie kariery, tym większa szansa na sukces. Oczywiście zazwyczaj z przymrużeniem oka traktuje się dziecięce deklarację o byciu astronautą czy strażakiem, ale prawdą jest, że o wyborze przyszłej ścieżki zawodowej warto decydować jeszcze przed podjęciem nauki w technikum czy szkole średniej. Nie oznacza to jednak, że ścieżka kariery planowana na etapie studiów czy stażu jest niemożliwa do realizacji. Niezależnie bowiem czy przygotowanie planu kariery zawodowej rozpocznie się na etapie kształcenia ponadpodstawowego, czy później, istotniejsze jest samo dopracowanie ścieżki oraz przede wszystkim jej wdrożenie..
W każdym przypadku należy zwrócić uwagę na to, żeby plan był przede wszystkim realny i możliwy do przeprowadzenia. Realizacja zawsze wymaga ogromnych pokładów samodyscypliny i systematyczności, a także dużej ilości poświęceń. Warto wobec tego zminimalizować szansę niepowodzenia wyznaczając jasne i osiągalne cele. Należy również pamiętać, że nawet najlepszy plan wymagać może modyfikacji lub uaktualnienia.
Od czego zacząć planowanie kariery?
Przygotowanie planu kariery warto podzielić na kilka etapów i kierować się regułą “od ogółu do szczegółu”. Dobrze skonstruowany plan kariery zawodowej powinien brać pod uwagę zarówno mocne, jak i słabe strony przygotowującej go osoby, zawierać jak najbardziej sprecyzowane cele i przede wszystkim być realny — możliwy do wykonania.
“Jak wygląda moja wymarzona praca?”
Tworzenie planu kariery zawodowej warto rozpocząć od określenia elementów najlepiej opisujących wymarzoną pracę. Jest to etap stricte subiektywny, gdzie zazwyczaj ocenia się satysfakcjonujący poziomu zarobków, strukturę organizacji — mała, duża firma, własny biznes — czy miejsce pracy — kraj ojczysty, praca za granicą. Ten etap pozwoli zweryfikować najistotniejsze czynniki mające wpływ na przyszłe zadowolenie z pracy oraz ułatwia określenie celu zawodowego.
Analiza mocnych i słabych stron
Kluczowe w kontekście całej kariery jest określenie podstawowych predyspozycji i kompetencji. To na ich podstawie można będzie dalej budować ścieżkę rozwoju kariery zawodowej. Określenie mocnych i słabych stron może również ograniczyć ryzyko wypalenia zawodowego już na etapie planowania kariery. Wykorzystywanie własnych talentów i naturalnych predyspozycji pozwala czerpać z pracy przyjemność.
Najłatwiej swoje mocne i słabe strony poznać za pomocą analizy SWOT.
Określenie celu zawodowego
Bez punktu końcowego, trudne, a nawet niemożliwe jest przygotowanie realistycznej ścieżki kariery. Pytanie rekrutacyjne, często oceniane jako sarkastyczne -“Gdzie widzisz siebie za 5, 10, 15 lat?” – nie jest zadawane bezzasadnie. Dzięki niemu pracodawca może określić czy kandydat na dane stanowisko posiada wyznaczony cel zawodowy, jak daleko on sięga i w którym punkcie znajduje się jego firma.
Wyznaczenie celu jest przydatne, również w kontekście budowania strategii zdobywania wiedzy, umiejętności czy kwalifikacji zawodowych. Ponadto pozwala trzymać się wybranej ścieżki, nawet jeśli poszczególne etapy czy pojedyncze cele ulegną zmianie.
Wyznaczenie punktów kluczowych
Określenie głównego celu zawodowego to jednak nie wszystko. Ważne jest, żeby przy planowaniu kariery wyznaczyć nie tylko ogólny kierunek, ale też konkretne stacje w postaci celów krótko i długoterminowych. Pozwoli to etapami skracać dystans do punktu końcowego w postaci wymarzonej pracy, jak również bezpośrednio wpłynie na codzienną motywację.
Istnieje kilka, a nawet kilkanaście metod wyznaczania celów. Najpopularniejsze to metoda SMART i metoda OKR.
